Licenties

This translation may not reflect the changes made since 2012-12-06 in the English original. You should take a look at those changes. Please see the Translations README for information on maintaining translations of this article.

Uitgebrachte software zou vrije software moeten zijn. Om software vrij te maken moet je het uitbrengen onder een vrije software licentie. We gebruiken hier meestal de GNU General Public License (GNU GPL) voor, maar soms gebruiken we ook wel andere vrije software licenties. We gebruiken alleen licenties die niet in strijd zijn met de GNU GPL voor GNU software.

Documentatie voor vrije software zou ook vrije documentatie moeten zijn, zodat mensen het kunnen kopiëren en verbeteren, tegelijk met de software die het beschrijft. Om documentatie vrij te maken moet je het uitbrengen onder een vrije documentatie licentie. Wij gebruiken meestal de GNU Free Documentation License (GNU FDL), maar soms ook andere vrije documentatie licenties.

Wanneer je een nieuw project bent gestart en je niet zeker weet welke licentie je moet gebruiken, kan “Hoe kies ik een licentie voor mijn eigen werk” uitkomst bieden met een eenvoudige handleiding met daarin omnze aanbevelingen. Wanneer je alleen maar een snelle referntielijst zoekt, hebben we hier de pagina met onze aanbevolen auteursplicht-licenties.

Ook bespreken we het probleem met de BSD Licentie.

Onze huidige documentatie licenties worden op dit moment geëvalueerd en we nodigen je uit voor commentaar hierop. Ga naar onze licentie onderhoudssite om de eerste aanzetten te lezen en mee te draaien in het proces.

Hulpmiddelen voor onze Software Licenties

We hebben een aantal hulpmiddelen zodat mensen kunnen begrijpen wat de diverse licenties inhouden:

Veelgestelde Vragen over de GNU licenties
Hoe pas je GNU licenties toe op je eigen software
Wat te doen als je een overtreding van de GNU licentie constateert.
Lijst van Vrije Software Licenties
Vrije software uitbrengen wanneer je op een universiteit werkt
Waarom het auteursrecht van bijdragen overdragen aan de FSF?
GNU licentie logo's die je kunt gebruiken voor je project
Het FSF Licensing & Compliance Lab
<licensing@fsf.org> voor hulp met licenties

De GNU General Public License

De GNU General Public License kort men vaak af tot GNU GPL; het wordt gebruikt door de meeste GNU programma's en door meer dan de helft van alle vrije software pakketten. De nieuwste versie is versie 3.

De GNU General Public License is te verkrijgen in de opmaak: HTML, tekst, ODF, Docbook, Texinfo en LaTeX. Dit zijn geen op zichzelf staande teksten en zijn bedoeld om een onderdeel te vormen van andere documenten.
Een kort overzicht van GPLv3
Oudere versies van de GNU GPL

De GNU Lesser General Public License

De “GNU Lesser General Public License” wordt gebruikt door een aantal (lang niet alle) GNU programmabibliotheken. De laatste versie hiervan is versie 3.

De tekst van de “GNU Lesser General Public License” kun je verkrijgen in de volgende opmaak: HTML, tekst, Docbook en Texinfo. Dit zijn geen op zichzelf staande teksten en zijn bedoeld om een onderdeel te vormen van andere documenten.
Waarom je de “Lesser GPL” niet zou moeten gebruiken voor je volgende programmabibliotheek.
Oudere versies van de GNU LGPL

De GNU Affero General Public License

De GNU Affero General Public License is een afstammeling van de GNU GPL, maar heeft een aanvullende voorwaarde om gebruikers die de software via het netwerk gebruiken het recht te geven om de broncode ervan te ontvangen. We raden mensen aan de GNU AGPL te gebruiken voor software die je meestal over een netwerk gebruikt. De laatste versie hiervan is versie 3.

De GNU Affero General Public License tekst kun je verkrijgen in de volgende opmaak: HTML, tekst, Docbook, Texinfo en LaTeX. Dit zijn geen op zichzelf staande teksten en zijn bedoeld om een onderdeel te vormen van andere documenten.
Het Waarom van de Affero GPL

De GNU Free Documentation License

De GNU Free Documentation License is een vorm van auteursplicht voor gebruik bij een handleiding, tekst of ander document om zeker te stellen dat iedereen de vrijheid heeft het te kopiëren en te verspreiden, met of zonder wijzigingen, met, of zonder winstoogmerk. De laatste versie hiervan is 1.3.

De GNU Free Documentation License tekst kun je verkrijgen in de volgende opmaak: HTML, tekst, Docbook, Texinfo en LaTeX. Dit zijn geen op zichzelf staande teksten en zijn bedoeld om een onderdeel te vormen van andere documenten.
Waarom uitgevers de GNU GPL zouden moeten gebruiken
Hoe pas je de GNU FDL toe op jouw documentatie
Tips over het gebruik van de GNU FDL
Hoe de diverse mogelijkheden in de GNU FDL te gebruiken
Ouder versies van de GNU FDL

Uitzonderingen op GNU licenties

Sommige GNU programma's hebben aanvullende voorwaarden op onze belangrijkste licenties. Omdat deze vragen oproepen of juist kunnen insprireren zijn we ze gaan verzamelen op onze aanvullende voorwaarden pagina.

Licentie verwijzingen

Wanneer je verwijst naar onze licenties kun je het beste verwijzen naar de laatste versies; de standaard adressen hebben dus geen versienummer, zoals bij: http://www.gnu.org/licenses/gpl.html. Soms wil je echter verwijzen naar een bepaalde versie. In dat geval kun je de volgende verwijzingen gebruiken: [sla over]:

GNU General Public License (GPL): GPLv3, GPLv2, GPLv1
GNU Lesser General Public License (LGPL): LGPLv3, LGPLv2.1
GNU Affero General Public License (AGPL): GNU AGPLv3 (De Affero General Public License versie 1 is geen GNU licentie maar heeft ongeveer hetzelfde doel als de GNU AGPL.)
GNU Free Documentation License (FDL): FDLv1.3, FDLv1.2, FDLv1.1

Vaste verwijzingen naar de andere formaten van deze licenties zijn beschikbaar op hun respectievelijke pagina's. Niet iedere versie van iedere licentie is beschikbaar in iedere opmaak. Als je er een nodig hebt die ontbreekt, mail ons dan.

Zie ook de pagina met oude licenties.

Onofficiële Vertalingen

Juridisch gezien geeft de originele Engelse tekst van de diverse licenties de licentievoorwaarden waaronder de GNU programma's worden uitgebracht. Maar om mensen te helpen deze licentievoorwaarden beter te begrijpen geven wij toestemming om onofficiële vertalingen naar andere talen uit te brengen, onder voorwaarde dat wordt voldaan aan onze regels voor onofficiële vertalingen.

Letterlijk Kopiëren en Distribueren

De standaard auteursrechtelijke opmerking op GNU pagina's is nu de Creative Commons Attribution-NoDerivs 3.0 United States Licentie. Dit was vroeger (en voor een aantal nog steeds): Het letterlijk overnemen en kopiëren van dit artikel is toegestaan op willekeurig welk medium op voorwaarde dat deze mededeling ook wordt meegenomen. . Hiervoor geldt het volgende commentaar van Eben Moglen:

“Onze bedoeling bij het gebruik van het begrip letterlijk overnemen gaat niet over de precieze opmaak van de pagina's, zoals kop- en voetteksten maar alleen over de inhoud. Wel moeten de webverwijzingen letterlijk worden gehandhaafd”.

Lijst van Vrije Software Licenties

Lijst van Vrije Software Licenties
Wanneer je overweegt een nieuwe licentie te maken, neem dan alsjeblieft eerst contact met ons op via <licensing@fsf.org>. Het aantal verschillende licenties voor vrije software maakt het alleen maar moeilijker voor gebruikers; wellicht kunnen we je helpen met het zoeken naar een bestaande licentie die aan jouw voorwaarden voldoet.

Wanneer dat niet mogelijk is en je echt een nieuwe licentie nodig hebt kunnen we je alsnog helpen met het opstellen ervan zodat een aantal praktische problemen omzeild kan worden en je er zeker van bent dat het een vrije software licentie wordt.

Wat Is Auteursplicht?

Auteursplicht is de methode om software vrij te maken door de voorwaarde dat alle nieuwe, gewijzigde en uitgebreide versies van het programma ook vrij moeten zijn.

De eenvoudigste manier om een programma vrij te maken is door het in de public domain te zetten, zonder auteursrechten. Dit stelt mensen in de gelegenheid het programma met anderen te delen, inclusief eventuele verbeteringen, wanner ze dat willen. Maar het stelt mensen die niet willen samenwerken ook in staat het programma om te zetten naar private software. Ze kunnen -veel of weinig- veranderingen aanbrengen en het resultaat her-verspreiden als private software. Mensen die deze versie krijgen hebben niet dezelfde vrijheden die de originele maker hiervan gaf; de middenman heeft die vrijheden verwijderd.

Binnen het GNU Project hebben we het doel om iedereen de vrijheid te geven GNU programma's te mogen veranderen en her-uitgeven. Wanneer de middenman deze vrijheden weer zou kunnen verwijderen hebben we misschien een hoop gebruikers maar die zouden die vrijheden dan niet hebben. Dus in plaats van het plaatsen van de software in de public domain, leggen we er “auteursplicht” op. De auteursplicht zegt dat iedereen de software weer kan uitgeven, met of zonder veranderingen, op voorwaarde dat hij dit doet op basis van weer diezelfde vrijheden en de auteursplicht. Zo garandeert de auteursplicht iedereen dezelfde vrijheden.

Auteursplicht moedigt ook andere programmeurs aan om vrije software toe te voegen. Belangrijke vrije programma's zoals de GNU C++ Compiler bestaan alleen hierdoor.

De auteursplicht help ook programmeurs die willen bijdragen met verbeteringen aan vrije software met het verkrijgen van toestemming. Die programmeurs werken vaak voor bedrijven en instellingen die er veel over hebben om meer geld binnen te halen. Een programmeur zou willen bijdragen aan de gemeenschap met zijn verbeteringen maar haar werkgever zou dit wellicht in private software willen veranderen.

Wanneer we de werkgever uitleggen dat het illegaal is de verbeteringen uit te brengen als private software en dit alleen kan als vrije software, draait de werkgever meestal wel bij en geeft het uit als vrije software in plaats van de inspanningen weg te gooien.

Om auteursplicht op een programma te leggen, eisen we allereerst het auteursrecht op; waarna we voorwaarden stellen aan de uitgifte. Dit is een juridisch hulpmiddel die iedereen het recht geeft om het programma, of ieder programma wat daarvan is afgeleid, te gebruiken, veranderen en kopiëren, maar alleen wanneer de voorwaarden niet veranderen. Daarmee wordt de code en het gebruiksrecht daarvan juridisch één geheel.

Ontwikkelaars van vrije software gebruiken het auteursrecht om de vrijheden van de gebruiker te beperken; wij gebruiken dat recht om de vrijheid te garanderen. Vandaar de omkering van “auteursrecht” naar “auteursplicht”

Auteursplicht is een algemeen begrip; je kunt het op diverse manieren invullen. Binnen het GNU Project gebruiken we de distributievoorwaarden zoals vastgelegd in de GNU General Public License, de GNU Lesser General Public License en de GNU Free Documentation License.

De bijbehorende licentie zit in de meeste handleidingen en in alle distributies van GNU broncode.

De GNU GPL zit zo in elkaar dat je hem eenvoudig op je eigen programma toe kunt passen wanneer je het auteursrecht hebt. Je hoeft hiervoor de GNU GPL niet aan te passen, alleen wat mededelingen op te nemen in je programma die op de juiste manier verwijzen naar de GNU GPL. Let daarbij op dat je de complete tekst van de GNU GPL moet gebruiken wanneer je hem toepast. Het is een integraal deel daarvan en gedeeltelijke kopieën zijn niet toegestaan (hetzelfde geldt voor de LGPL, AGPL en de FDL).

Dezelfde voorwaarden gebruiken voor meerdere programma's maakt het mogelijk om code te kopiëren tussen diverse programma's. Doordat ze dezelfde voorwaarden hebben hoef je daarover niet na te denken. De Lesser GPL heeft een regeling die het mogelijk maakt je licentie op de code dusdanig te veranderen dat je het kunt opnemen in code onder de normale GPL licentie, zodat je LGPL-code in GPL-code kunt gebruiken.

Licenties voor Andere Werkstukken

Wij menen dat uitgegeven software en documentatie vrije software en vrije documentatie zou moeten zijn. We bevelen verder aan dat ook onderwijsmateriaal en referenties vrij zouden moeten zijn, met gebruikmaking van de vrije documentatie-licenties zoals de GNU Free Documentation License (GNU FDL).

Voor artikelen en wetenschappelijk materiaal, raden we de Creative Commons Attribution-NoDerivs 3.0 United States Licentie aan, of de eenvoudiger “alleen letterlijke kopiën” licentie hierboven.

We hebben niet het standpunt dat artistieke- of vermakelijke werken vrij zouden moeten zijn, maar wanneer je dat zou willen raden we de Free Art License aan.