Dlaczego nie popieramy inne systemy - Projekt GNU - Fundacja Wolnego Oprogramowania (FSF)

Ta strona jest tłumaczeniem z angielskiego.

Dlaczego nie popieramy innych systemów

This page is maintained by the Free Software Foundation's Licensing and Compliance Lab. You can support our efforts by making a donation to the FSF. Have a question not answered here? Check out some of our other licensing resources or contact the Compliance Lab at licensing@fsf.org.

Często jesteśmy pytani, dlaczego nie popieramy określonych systemów – zazwyczaj popularnej dystrybucji GNU/Linux. Krótką odpowiedzią na to pytanie jest to, że dana dystrybucja nie przestrzega wytycznych wolnej dystrybucji systemu. Ponieważ nie zawsze łatwo jest dostrzec w jaki sposób określony system łamie wytyczne, poniższa lista przedstawia więcej informacji o problemach dotyczących konkretnych dobrze znanych niewolnych systemów dystrybucji.

Aby dowiedzieć się więcej o systemach GNU/Linux które zalecamy, sprawdźcie naszą listę wolnych dystrybucji GNU/Linux.

Oprócz tego, gdzie to zaznaczono, wszystkie pozostałe dystrybucje wymienione na tej stronie łamią przestrzeganie wytycznych przynajmniej z dwóch ważnych powodów:

Nie mają polityki dołączania tylko wolnego oprogramowania i usuwania niewolnego oprogramowania, jeżeli takowe zostanie wykryte. Większość wymienionych dystrybucji ma niejasną politykę akceptowania lub odrzucania oprogramowania. Te które taką posiadają nie są konsekwentne w jej przestrzeganiu, jak wyjaśniamy poniżej.
Wersja jądra którą rozprowadzają (w większości przypadkach Linux) dołącza małe kawałki obiektowego kodu, rozprowadzanego bez kodu źródłowego, zazwyczaj pomagającego obsługiwać niektóre urządzenia.

Poniżej prezentujemy listę popularnych niewolnych dystrybucji GNU/Linuksa w kolejności alfabetycznej z krótkimi notatkami dotyczącymi ich problemów. Nie są to wszystkie problemy – wystarczy kilka, żebyśmy nie wspieramy konkretnej dystrybucji i nie musimy szukać wszystkich powodów.

Dystrybucja mogła się zmienić od czasu ostatniej aktualizacji tego artykułu. Jeżeli sądzisz, że jeden z wymienionych problemów została naprawiony, prosimy o powiadomieniu nas o tym. Jednakże dokładnie to przestudiujemy i będziemy wspierać dystrybucje, tylko jeżeli deweloperzy poproszą nas o wsparcie.

Arch GNU/Linux

Arch ma dwa podobne problemy wymienione powyżej: nie ma czystej polityki dotyczącej tego, co może być dołączane i drobna ilość niewolnego oprogramowania jest dołączana wraz z Linuksem. Arch nie posiada również polityki dotyczącej niedystrybuowania niewolnego oprogramowania poprzez ich normalne kanały dystrybucji.

Canaima

Canaima GNU/Linux to dystrybucja stworzona przez rząd Wenezueli aby rozprowadzać komputery z GNU/Linuksem. Choć ogólny plan jest godny podziwu, Canaima ma wadę załączania niewolnego oprogramowania.

Jej główne menu ma opcję „Zainstaluj niewolne oprogramowanie”, która instaluje wszystkie niewolne sterowniki (nawet te, które nie są konieczne). Dystrybucja także dostarcza blobów dla jądra, Linuksa, i zachęca instalacje niewolnych aplikacji, takich jak odtwarzacz Flash.

CentOS

Nie jesteśmy świadomi problemów występujących w CentOS oprócz dwóch powyższych: nie ma jasnej polityki dotyczącej dołączanego oprogramowania i niewolne drobne części kodu są dołączane wraz z Linuksem. Oczywiście ze względu na nieznajomość prowadzonej polityki może być dołączane inne niewolne oprogramowanie które pominęliśmy.

Debian GNU/Linux

Umowa Społeczna Debiana stawia sobie za cel zrobienie z Debiana całkowicie wolnego oprogramowania. Debian sumiennie trzyma niewolne oprogramowanie z dala od oficjalnej wersji systemu. Jednakże Debian dostarcza również repozytoria niewolnego oprogramowania. Według deweloperów to oprogramowanie „nie jest częścią systemu Debian”, ale repozytorium jest umieszczone na wielu głównych serwerach projektu i ludzie łatwo mogą dowiedzieć się o niewolnym oprogramowaniu dostępnym poprzez przeglądanie bazy danych paczek Debiana.

Istnieje również repozytorium „contrib”. Jego paczki są wolne, lecz część z nich istnieje po to, by ładować oddzielnie rozprowadzane, prawnie zastrzeżone programy. To nie jest oddzielane od głównej dystrybucji Debiana.

Poprzednie wydania Debiana również dołączały niewolne części oprogramowania z jądrem Linux. Wraz z wydaniem Debiana 6.0 („squeeze”) w lutym 2011 roku, części te zostały przeniesione z głównej dystrybucji do oddzielnych paczek w niewolnym repozytorium. Jednakże problem pozostał. Instalator w niektórych przypadkach zaleca niewolne pliki firmware'u dla urządzeń peryferyjnych w komputerach.

Fedora

Fedora posiada czystą politykę dotyczącą tego, co może być dołączane do dystrybucji i wygląda na to, że jest to przestrzegane. Polityka umożliwia dołączanie większości oprogramowania i wszystkich czcionek dostępnych na wolnej licencji, ale są wyjątki dla niektórych rodzajów niewolnego firmware'u. Niestety, decyzja zezwalająca na taki firmware w ich polityce nie pozwala Fedorze spełnić wytycznych wolnej dystrybucji systemu.

Gentoo GNU/Linux

Gentoo zawiera skrypty instalacji dla niezliczonej ilość niewolnych programów w ich głównym systemie pakietów.

Mandriva GNU/Linux

Mandriva ma ustaloną politykę dotyczącą tego, co może być dołączone do głównego systemu. Bazuje na Fedorze, co oznacza, że również zezwala na dołączanie niektórych rodzajów niewolnego firmware'u. Oprócz tego zezwala na oprogramowanie wydane na oryginalnej licencji Artistic, która również nie jest wolną licencją.

Mandriva dostarcza również niewolne oprogramowanie poprzez dedykowane repozytoria.

Mint GNU/Linux

Mint nie ma polityki przeciwko załączaniu niewolnego oprogramowania, załącza niewolne bloby sterowników w jądrze systemu oraz ma niewolne programy w repozytoriach. Zawiera nawet niewolne kodeki.

openSUSE

openSUSE oferuje swoim użytkownikom repozytorium niewolnych programów. To jest przykład tego, dlaczego „otwarte” oprogramowanie jest słabszym terminem niż „wolne” oprogramowanie.

Red Hat GNU/Linux

Dystrybucja Red Hat enterprise głównie wzoruje się na takiej samej polityce licencyjnej jak Fedora, z jednym wyjątkiem. Tak więc nie popieramy go z tych samych powodów. W dodatku Red Hat nie ma ustalonej polityki przeciwko tworzeniu niewolnego oprogramowania dostępnego dla systemu poprzez dodatkowe kanały dystrybucji.

Slackware

Slackware ma dwa problemy wymienione powyżej: nie ma czystej polityki dotyczącej tego, co może być dołączane i drobna ilość niewolnego oprogramowania jest dołączana wraz z jądrem Linux. Slackware dołącza również niewolny program xv służący do przeglądania obrazów. Oczywiście ze względu na brak ustalonej polityki, inne niewolne oprogramowanie może się wkraść w dowolnej chwili. Istnieje nieoficjalna lista niewolnego oprogramowania w Slackware.

SteamOS

SteamOS, wersja systemu GNU/Linux rozwijana przez Valve. Zawiera oprogramowanie własnościowe, w tym klient Steam oiraz sterowniki własnościowe. Steam korzysta z Cyfrowego Zarządzania Ograniczeniami (DRM) aby narzucać ograniczenia na rozprowadzane oprogramowanie, a także na oprogramowanie własnościowe, które jest promowane w sklepie Steam.

SUSE GNU/Linux Enterprise

W dodatku niewielka ilość niewolnych programów jest dostępna do pobrania z oficjalnego FTP strony SUSE.

Tails

Tails używa zwykłej wersji Linuksa, która zawiera niewolne bloby firmware.

Ubuntu GNU/Linux

Ubuntu zapewnia konkretne repozytoria niewolnego oprogramowania i Cannonical wyraźnie promuje oraz zaleca niewolne oprogramowanie pod patronatem Ubuntu w niektórych kanałach dystrybucji. Ubuntu oferuje opcję instalacji tylko wolnych aplikacji co oznacza, że oferuje także opcję instalacji niewolnego oprogramowania. W dodatku wersja Linuksa dołączana wraz z Ubuntu zawiera plamki firmware.

„Ubuntu Software Center” ma wymieszaną listę wolnych in niewolnych programów. Jest trudno odróżnić które są wolne ponieważ programy własnościowe, które można pobrać b ez opłat, są oznaczone jako „free”.

Od października 2012 Ubuntu wysyła dane o wyszukiwaniach do serwera Canonical, które wysyła reklamy zakupów z Amazon. To, ściśle mówiąc, nie zmienia czy Ubuntu jest wolnym oprogramowaniem, ale jest pogwałceniem prywatności użytkowników. Także popiera kupowanie od Amazon, firmę powiązaną z DRM oraz nieszanującą pracowników, autorów i wydawców.

Ten element adware jest jednym z nielicznych przypadków, gdzie deweloper wolnego oprogramowania utrzymuje niepożądaną cechę w jego wersji wolnego programu.

Zdaje się, że Ubuntu zezwala na komercyjne rozprowadzanie wiernych kopii zachowujących znaki handlowe; usuwanie znaków handlowych jest wymagane tylko dla zmodyfikowanych wersji. To jest akceptowalna polityka względem znaków handlowych. Ta sama strona, niżej, niejasno i groźnie pisze o „Ubuntu patents”, bez dodatkowych szczegółów aby stwierdzić czy to jest agresywne czy nie.

Ta strona sieje niejasność używając zwodniczego terminu „własność intelektualna”, który błędnie zakłada, że prawa znaków towarowych, prawa patentowe i wiele innych praw to to samo pojęcie. Używanie tego terminu jest, bez wyjątku, szkodliwe, więc zawsze musimy to potępić. Jednakże, nie jest to ważnym zagadnieniem o Ubuntu jako dystrybucji GNU/Linux.

Kilka pozostałych dystrybucji

Tu omawiamy kilka dobrze-znanych lub znacznych nie-GNU/Linuksowych dystrybucji systemu, które nie są wolne.

Systemy BSD

FreeBSD, NetBSD i OpenBSD dołączają instrukcje uzyskania niewolnych programów w ich systemowych portach. W dodatku ich jądra dołączają drobne ilości niewolnego oprogramowania.

Niewolne oprogramowanie firmware używane w Linuksie, jądrze, nazywane jest „plamkami” [ang. blobs] i dlatego używamy takiego terminu. W mowie BSD termin „plamki” oznacza coś innego: niewolny sterownik. OpenBSD i prawdopodobnie niektóre inne dystrybucje BSD (zwane „projektami” przez deweloperów BSD) mają politykę niezezwalającą na dołączanie takich sterowników. To jest dobra polityka w odniesieniu do sterowników. Lecz kiedy deweloperzy mówią o tych dystrybucjach że „nie zawierają plamek” powoduje to niezrozumienie. Nie mają na myśli niewolnego oprogramowania firmware'u.

Żadna dystrybucja BSD nie ma polityki przeciwko prawnie zastrzeżonym binariom firmware'u, które mogą być wczytywane nawet przez wolne sterowniki.

Haiku

Haiku dołącza niewielką ilość oprogramowania, którą nie wolno Wam modyfikować. Dołącza również niewolne części firmware'u.

Android

Android w formie wydanej przez Google zawiera wiele części wolnych jak i wiele części niewolnych. Większość wolnych części jest objętych licencją pushover (nie copyleft), więc producenci, którzy rozprowadzają Android w konkretnym wyrobie, czynią te części niewolnymi.

CyanogenMod

Ta zmodyfikowana wersja Androida zawiera niewolne biblioteki. Wyjaśnia ona także, w jaki sposób zainstalować niewolne aplikacje, które Google rozprowadza z Androidem.

ReactOS

ReactOS jest przeznaczony jako wolny system kompatybilny binarnie z Windowsem. Umożliwianie ludziom używania oprogramowania i sterowników własnościowych przeznaczonych dla Windowsa jest jednym z celów projektu.